Ferðalög

Aðallega fjallabílaferðir

HÆGLÆTISSUMARIÐ 2025

Sumarið 2025 var um margt óvenjulegt hjá mér. Einkum vegna þess að við kærustuparið vorum einstaklega heimakær þessar sex sumarfrísvikur og fórum aðeins í eina útilegu allt sumarið en það hefur aldrei áður gerst. En það var hjólað og hjólað, amk annan hvern dag hér í nærumhverfinu. Nú er Brynjar orðinn sérlega áhugasamur um hjólreiðar og ég fékk mér nýtt (notað) hjól, svartan racer-fák sem vegur aðeins 6.4 kg og er ansi viljugur! Annað sem verður lengi í minnum haft varðandi þetta sumar er að viðburði sem átti að vera einn af helstu hápunktum sumarsins var aflýst!

Lífinu var tekið með ró, ég hitti vinkonur og systur, naut þess að elda og baka, fór með föt í hreinsun og viðgerð, svamlaði í heita pottinun, þvoði ullarpeysur sem er amk 2ja daga ferli, skrifaði eina grein á Literary Encyclopedia (en er ekki enn byrjuð á greininni fyrir Són sem á að skila í ágúst…), tók til í fataskápum, lagaði ýmislegt sem var í skralli á þessu bloggi, sinnti erindum og tölvupóstum, fór á tónleika með Ásgeiri Trausta (takk Gestur) og náði að sjá Hr Hnetusmjöri bregða fyrir í Tjaldinu #hjartahafnarfjarðar, las haug af bókum, hlustaði á rás eitt og horfði á hverja þvæluna á fætur annarri á Netflix. Oftast var rigning en hlýtt og inn á milli komu dásamlegir sólardagar þar sem við borðuðum úti – á svölunum sem mér finnst alltaf yndislegt.

Hjá mér hófst sumarið með kórferðalagi til Ítalíu í byrjun júní. Við Gunna systir hófum að syngja með Árkórnum sl haust af miklum móð, ég í alt og hún í sópran. Seinna um haustið bættist Ólína skólasystir mín í altinn og syngur eins og engill. Æfingar eru öll miðvikudagskvöld í Áskirkju og Hildigunnur frænka stýrir kórnum af alkunnri fagmennsku sinni, alúð, húmor og hlýju. Við lögðum af stað að morgni 8. júní og flugum til Mílanó. Þaðan fórum við með rútu til Marina di Pietrasanta sem er eiginlega þorp… og þar var frábært hótel: Hotel villa Tiziana, sem er heimilislegt og notalegt. Við Gunna vorum herbergisfélagar og hófum hvern morgun á að opna gluggahlerana út í hótelgarðinn. Skipulagið var þannig að á hverjum morgni hittumst við öll í garðinum og fengum morgunverð í skugga trjánna. Kvöldverður var alltaf í matsal hótelsins og þegar keypt var léttvínsflaska var hún merkt og geymd til næsta dags ef ekki kláraðist úr henni.

Næsta dag var farið með rútu til Pisa og gengið þar um með leiðsögumanni í steikjandi hita og svo til borgarinnar Lucca þar sem eru margar áhugaverðar búðir! Óttar Guðmundsson og Jóhanna Þórhalls fóru á kostum í míkrafóni rútunnar, þau lögðu línurnar um pikköpplínur á ítölsku, sögðu sögur af Sigurði Breiðfjörð og fóru með valda kafla úr Íslenskri fyndni o.fl. Á degi tvö var báts- og lestarferð, til þorpanna La Spezia, Monterosso, Vernassa og Levanto sem öll tilheyra Cinque Terre en við þurftum ekkert að þramma þá leið, heldur skoðuðum þetta bara frá sjó og brugðum okkur örstutt í land. Við héldum tónleika um kvöldið með stúlknakór Reykjavíkur í dómkirkjunni í Marina de Massa sem var algjörlega frábær upplifun. Öndvegis hljómburður, dásamlegt umhverfi og ólgandi kraftur í öllum þessum röddum! Ekkert rosa margir áheyrendur en við í kórnum skemmtum okkur allavega vel og Hildigunnur var ánægð með frammistöðu okkar. Á eftir var partí á hótel Lido. Við áttum síðan frjálsan dag og við Gunna leigðum okkur hjól og þvældumst og villtumst um svæðið, vatnslausar og sólbrenndar í yfir 30 stiga hita. En komumst loks heim fyrir ráðsnilli Gunnu. Skruppum svo á ströndina í Marina di Pietrasanta en þar ræður víst mafían (Hjaltarnir) ríkjum og rukkar grimmt en á móti kemur að ströndin er einstaklega snyrtileg og allt í röð og reglu. Um kvöldið nenntum við ekki að fara í mötuneytið og fórum þrjár saman á flottan veitingastað með geggjuðu útsýni og skrautlegum drykkjum og áttum dásamlegt kvöld. Farðin endaði svo í Genúu á 4ra stjörnu hóteli, Best Western Plus City, og þar fór nú aldeilis vel um okkur systur. Við skelltum okkur í óperuna sem var í næsta húsi og sáum Töfraflautuna í frekar skondinni uppfærslu, við Ólína drógum ýsur undir ljúfri tónlistinni. Síðasta daginn var skoðunarferð um borgina og svo gauf og rölt og spritz-þamb í hitanum. Í borginni fæddust mikilmenni eins og Kólumbus og Paganini en mér til furðu var styttan af fiðlusnillingnum afhjúpuð árið 2021 en nýlendukúgarinn Kólumbus hefur staðið þarna steyptur í eir um árabil. Síðasta kvöldmáltíðin var á kirkjutorginu undir berum himni og var yndisleg! Við höfum nú lært nöfn allra í kórnum og er farið að þykja afar vænt um kórfélagana en elskum auðvitað kórstjórann allra mest.

Í lok júní brá ég mér til Akureyrar á jarðarför skólabróður úr Barnaskóla Akureyrar frá því fyrir um 50 árum, Þorsteins Magnússonar, Steina Magg. Í skólanum voru krakkar af Brekkunni og víðar og við bundust þar mörg vináttuböndum sem enn halda. Þessi hópur hittist nokkuð reglulega með ca 5 ára millibili og hefur Tumma séð til þess að Steini fengi upplýsingar um það, því hann var ekki á facebook sem hann fyrirleit. Hann var einfari og batt bagga sína öðrum hnútum en samferðamennirnir, etv var hann asberger eða einhverfur og fleira sem ekki var greint forðum daga. Alltaf mætti hann á hittingana, fínn og strokinn, og hafði gaman af að spjalla við skólasystkinin og okkur þótti vænt um hann. Hann sat yfirleitt aftast í skólastofunni í Barnaskólanum og þeir voru sessunautar, Þorsteinn Hjaltason og Þorsteinn Magnússon, og nafni hans sá til þess að Steini fengi að vera í friði fyrir hrekkjusvínum en hann var auðvelt fórnarlamb. Eins var Biggi honum einstaklega góður vinur. Lífið var ekki alltaf auðvelt hjá Steina en hann spilaði eins vel úr sínum spilum og hann mögulega gat, sinnti sinni vinnu og áhugamálum, átti íbúð og var sjálfstæður. Hans verður saknað á næsta bekkjarhittingi. Ekki einn einasti sálmur var sunginn við útför Steina heldur mörg falleg lög sem hann hélt upp á og útgöngumarsinn var You never walk alone. Við Helga og Tumma áttum skemmtilega stund á BackPackers. Ég gisti eina nótt hjá Gyðu minni og Einari, flaug svo heim aftur, sátt við guð og menn.

Svo var stórkostlegt brúðkaup í fjölskyldunni í sumar. Þau Breki Páls og Stefanía giftu sig og umgjörðin öll var einkar glæsileg og allt gert til að gleðja gestina (Arna Páls skipulagði!). Mikið fjör og frábært að hitta skemmtilegt fólk og djamma með systrum mínum og frænkum, frábærar veitingar og flottir tónlistarmenn litu inn, Frikki Dór og PBT. Við Brynjar fengum okkur snúning á dansgólfinu en það var orðið ansi langt síðan síðast… Ungu hjónin eru svo falleg og glöð, bjartsýn og ástfangin; ég óska þeim alls hins besta ávallt. Stefaníu þekki ég lítið ennþá en Breki er draumaprins!

Þann 10. júní varð Inga mín þrítug. Þessi fagra og gáfaða, fyndna, góðhjartaða og vel heppnaða stúlka. Ég hef oft sagt að dagurinn sem hún fæddist hafi verið mesti hamingjudagur lífs míns. Hún var svo velkomin í heiminn, stóri bróðir hennar átta ára yndislegur og skemmtilegur drengur, foreldrarnir voru ástfangnir upp fyrir haus og framtíðin svo björt!

Við Brynjar hjóluðum óvenju mikið í sumar. M.a. fórum við á Þingvöll og víðar. Það er gaman að hjóla með honum, hann ýtir mér áfram til að fara lengra og víðar. Það var hann sem kom auga á notað hjól til sölu á fb og sannfærði mig um að ég þyrfti nauðsynlega að hafa carbon-stell, rafmagnsgíra og diskabremsur. Hann er mikill dellukarl og undanfarið eru hjólreiðar dellan hans. Hann er farinn að æfa með hjóladeild Víkings þar sem mikill keppnisandi ríkir og km eru taldir vandlega – undir 100 telst varla nokkuð afrek. Svo er horft á myndbönd á youtube, þar sem aðrir eru að hjóla eða gera við eða sýna græjur og nýjar hjólaleiðir og svo auðvitað Tour de France… Ég hef ekki fylgst með keppninni fyrr en 2024 og vonaði að Jonas Vingegaard (f. 1996) yrði sigurvegari enda af mikilli hjólaþjóð en hann varð að sætta sig við annað sætið sem er nú býsna gott miðað við að vera að jafna sig á viðbeinsbroti. Pogacar (f. 1998) frá Slóveníu sigraði í fjórða sinn, stórkostlegur hjólari. Hans lið, UEA Emirates, er afar fjársterkur sponsor. Verðlaun fyrir fyrsta sæti eru rúmar 70 milljónir og svo streyma aðrar sporslur inn, t.d. er hver cm á fötum og hjálmi keppenda þakinn auglýsingum. Því það sama gildir í hjólreiðum og öðrum íþróttum nú til dags, allt snýst þetta um peninga.

Í marga mánuði höfðum við Gunna og Halli hlakkað til að fara á ELO-tónleika í Manchester með Heiðrúnu og Sollu. Við keyptum miða í október í fyrra og flug frá miðvikudegi til sunnudags, fjörið átti að vera á fimmtudagskvöldinu. Tónleikadagurinn rann upp bjartur og fagur – hitinn þessa daga sem við vorum í MCH var alltaf um 30 gráður og ekki datt dropi úr lofti sem er sögulegt í borginni – og við vorum mætt tímanlega í CoOp höllina, búin að kaupa okkur ELO-boli og ég var komin með romm og kók í plastglas að bíða eftir að langþráð fjörið hæfist. Mér fannst um stund ég væri í himnaríki. En þá kom reiðarslagið: Jeff var veikur og tónleikunum aflýst! Vá hvað þetta var óvænt og óraunverulegt – þótt hann sé ekkert unglamb, 77 ára… Við urðum að taka þessu eins og hverju öðru hundsbiti, reyndum að halda okkar eigin tónleika úti á túni með bjór og flögur úr Tesco en svekkelsið sat í okkur. Við dunduðum síðan í borginni sem er þekkt fyrir iðnað og auðvitað fótbolta, fórum í búðir (keypti mér sumarkápu og skóreimar) og gerðum vel við okkur á pöbbum og veitingahúsum, hoppuðum á sightseeing-bus, skoðuðum fótboltasafnið, heimsóttum styttu af Alan Touring, hommahverfið var ein gata og Kínahverfið hálf gata. En félagsskapurinn með frænkum mínum var frábær og mikið hlegið.

Þegar ég kom heim frá MCH var dóttir Brynjars komin til að vera hjá okkur um hríð með hundinn sinn Ketil. Það breytti plönum fyrir restina af sumrinu en gott var að geta hjálpað eitthvað aðeins til. Við fórum loksins í eina útilegu, til Vestmannaeyja en planið var að hjóla þar hring um Heimaey. Vorum rétt búin að tjalda Hilleberg og troða okkur í níðþröng hjólafötin þegar byrjaði að rigna og það stytti ekki upp fyrr en um hádegi næsta dag! Við skiptum um gír og dress og fórum út að borða um kvöldið á Gott sem var mjög gott. Daginn eftir hjóluðum við svo Eyjahringinn á malbiki í súld og úða, hann mældist nú ekki nema 20 km.

Svona er staðan 28. júlí þegar vika er eftir af sumarfríinu. Spáin ekkert sérlega góð fyrir versló en það verður hjólað eitthvað og dyttað að húsinu. Afmæli Ólínu, Gestrisinn, gönguferð í Kerlingarfjöllum, nýtt upphaf í ræktinni, samvera með fjölskyldu og systrum mínum omfl er enn framundan áður en haustið skellur á. Ég hlakka til að byrja að vinna aftur og koma sem mestu í verk í skólanum mínum áður en rekið verður smiðshögg á þetta hæglætissumar með hjólaferð til Ítalíu.

„Ef ég ætti að segja frá öllum viðbjóðnum…“

Ferðasögur eru ævaforn og vinsæl bókmenntagrein, eldri en skáldsagan enda stundum nefnd formóðir bæði hennar og sjálfsævisögunnar sem bókmenntaforms.

Upphaf ferðasagna á Íslandi eins og þær eru jafnan skilgreindar má tímasetja á seinni hluta 12. aldar með stuttri leiðarlýsingu Nikulásar ábóta og ferðabók Gizurar Hallssonar en hún hefur því miður týnst. Engar íslenskar ferðasögur hafa varðveist heilar frá 15. og 16. öld en til eru glefsur úr reisubók Björns Jórsalafara og snubbóttar minnisgreinar Gizurar biskups Einarssonar um ferðalög sín. Á sautjándu öld voru ritaðar fjórar ferðasögur sem varðveist hafa en vitað er um amk fimm texta til viðbótar sem nefndir eru í öðrum heimildum en hafa glatast. Ritun fræðilegra ferðabóka hófst síðan í kjölfar upplýsingarinnar á átjándu öld og þá voru líka skrifaðar nokkrar ferðasögur sem greina frá utanferðum einstaklinga og halda nafni þeirra á lofti. Á nítjándu öld er fjöldi ferðasagna orðinn gríðarlegur og hefur vaxið ört síðan. Ekki er mér kunnugt um ferðasögu eftir konu fyrir miðja nítjándu öld (sjá nánar í MA-ritgerð um íslenskar ferðasögur hér).

EIns og gefur að skilja voru það einkum karlar sem skrifuðu ferðasögur í gegnum aldirnar, þ.e. karlar sem höfðu fjárráð og ferða- og athafnafrelsi öndvert við konur.

En það eru til ferðasögur eftir konur, fjölbreyttar að gerð og efni en eiga það margar sameiginlegt að höfundur brýst undan hefðbundnu kynhlutverki samtíma síns. Þá er þess að vænta að konur sem stíga þetta skref í lífinu hafi annað sjónarhorn á hlutina en ríkir karlar en þó er ekki auðvelt að komast undan forréttindum sínum eins og glöggt má sjá í tilviki Idu Pfeiffer sem kom til Íslands sumarið 1845 og ritaði ferðasögu þar um. Íslandsferð Idu Pfeiffer 1845 er brot úr stærra verki um ferðalög Idu um Norðurlönd og hefur nú loksins verið þýdd og útgefin hjá bókaforlaginu Uglu. Guðmundur J. Guðmundsson þýddi og ritaði fróðlegan inngang.

Ida (1797-1858) var frá Austurríki, kunnur landkönnuður og ferðasagnahöfundur og ein víðförlasta kona sinnar samtíðar. Hún lagðist í ferðalög eftir að hún varð ekkja og átti tvo uppkomna syni. Hún fór í tvær heimsreisur sem stóðu árum saman og fór m.a. til Asíu, Ameríku og Afríku. Fyrsta ferðabók hennar varð metsölubók en höfundar var ekki getið eins og æði oft var raunin þegar um konu var að ræða (10). Alls skrifaði hún fimm ferðabækur og hagnaðinn af bóksölunni notaði hún til að fjármagna reisur sínar, m.a. ferðina til Íslands.

Ida var forvitin og áhugasöm um þjóðhætti í þeim löndum sem hún heimsótti og lýsti öllu skilmerkilega frá sínum bæjardyrum. Hún var með myndavél í fórum sínum sem var óvenjulegt á þessum tíma. Ida hafði miklar væntingar til Íslandsfararinnar en óhætt er að segja að hún hafi orðið fyrir miklum vonbrigðum. Þótt náttúran hafi verið heillandi komu landsmenn henni fyrir sjónir sem sóðalegir, latir og drykkfelldir. Hún virðist ekki hafa nokkurn skilning eða samúð með fátækt og umkomuleysi kúgaðrar nýlenduþjóðar. Ekki skildi hún nema stök orð í tungumálinu þrátt fyrir rómaða tungumálahæfileika og ekki gekk henni heldur vel að tala dönsku eða ensku við yfirstéttina sem hún vildi helst hafa samskipti við. Oft talar hún um ógeðsleg híbýlin þar sem hún gat ekki hugsað sér að gista heldur kaus frekar að sofa á hörðum kirkjubekk.

Íslendingar eru mestu erkisóðar, bókstaflega viðbjóðslegir. Tökum sem dæmi tólf ára stúlku sem færði mér rjóma og vatn. Að mér ásjáandi sleikti hún með tungunni rjómann af tappanum úr rjómaflöskunni og ætlaði síðan að setja hann aftur á flöskuna. Stundum sat hún hjá mér í svo sem eins og hálftíma og þá kom fyrir að óværan sem þreifst í hárinu á henni gerðist full aðgangshörð. Þá þreifaði hún um höfuðið þangað til hún náði lúsinni, horfði á hana svipbrigðalaus og henti henni svo lifandi á jörðina. Skárra er að gera eins og Grænlendingar, þeir éta lýsnar og þá er að minnsta kosti engin hætta á að þær komist yfir á aðra. Yfirhöfuð hafa Íslendingar ekki nokkra tilfinningu eða skilning á almennu velsæmi. Ef ég ætti að segja frá öllum viðbjóðnum sem ég varð vitni að myndi það fylla margar blaðsíður (140).

Bók Idu fékk ekki góðar viðtökur hér á landi enda vandaði höfundur þjóðinni ekki kveðjurnar þótt náttúran væri vissulega heillandi og stórbrotin. Hnjóðuðu nokkrir karlar í hana sem frá er greint í formálanum. Í bókarlok segir Ida frá því sem henni finnst jákvætt í fari Íslendinga en það er fyrst og fremst heiðarleiki því engu var stolið af henni á ferðalaginu; langflestir eru læsir og skrifandi og í hverjum minnsta moldarkofa var alltaf bókargrey að finna.

Ida fór víða um Suðurland, m.a. til Þingvalla og í Surtshelli, að Geysi og Heklu. Hún segir frá því að hún hafi staðið á Heklutindi og er þá líklegast fyrst kvenna til þess. Hún er fyrsta erlenda konan sem hingað kemur ein síns liðs. Hvað sem segja má um miskunnarlaust álit Idu á eymd og volæði íslensku þjóðarinnar var hún óneitanlega frumkvöðull og hetja, með ríka ferða- og ævintýraþrá og lét ekkert stöðva sig í að láta drauma sína rætast. Bókin er í senn heimild um horfinn tíma og merka konu og að auki stórskemmtileg aflestrar.

Sjá ennfremur: Ida Pfeiffer á Íslandi eftir Ragnhildi Hólmgeirsdóttur og Ég heyrði það í holum rómi samviskunnar…eftir Kristínu I. Valdemarsdóttur og Þetta er ei annað en eins manns sjóferðaskrif, annáll íslenskra reisubóka til 1835 eftir Steinunni Ingu Óttarsdóttur

Hápunktur sumarsins

Bless árið 2020!

Ég get ekki annað sagt en bless árið 2020 og takk fyrir allt! Þetta var frábært ár sem hófst á því að ég fékk nýja vinnu, sem skólameistari Fjölbrautaskóla Vesturlands á Akranesi. Ég var í góðu starfi hjá KÍ/FF frá 2016 með frábæru samstarfsfólki þar sem góðir hlutir gerast, ég vann í þágu félagsmanna og var með mörg spennandi verkefni. En mig langaði að komast í betri aðstöðu til að láta meira til mín taka. Ég fann í hjarta mínu að í FVA væri þörf fyrir mig og ég gæti gert gagn. Ég þakka auðsýnt traust af öllu hjarta.

Verkefnin streymdu að í nýja starfinu og ég hafði í nógu að snúast á árinu. Ég keyrði á milli Kóp og FVA í mínum hundtrygga Yaris, nema vindhviðurnar á Kjalarnesinu færu yfir 30 m/sek. Margt kunni ég og þekkti úr skólastjórnun og -starfi frá fyrri árum í MK en annað var mér nýtt í byrjun, ss ábyrgð á heimavist, samstarf við sveitarfélög, barnaverndarmál og framkvæmdir vegna rakaskemmda svo dæmi séu tekin. Og eftir aðeins nokkrar vikur í embætti skall á samkomubann í framhaldsskólum sem kunnugt er vegna hættu á útbreiðslu kórónuveiru. Vægast sagt óraunverulegt að slík staða kæmi upp en blákaldur veruleiki engu að síður. Það hvarflaði ekki að mér að allt árið yrði undirlagt af þessu ástandi. Við tók fjarkennsla og síðan fjarvinna, fjarfundir og endalaust samráð og aðlögun að breyttum reglugerðum fram á vor. Stjórnendateyminu skipti ég upp og var sjálf á staðnum í þrjá daga í viku og vann heima hina tvo dagana. Það var ágætt fyrirkomulag að mörgu leyti, margt komst í verk því tíminn sem annars hefði farið í akstur milli Kóp. og FVA nýttist betur og oft var bara notalegt að vinna heima við eldhúsborðið á náttbuxunum með útvarpið á rólegum nótum og malandi kaffivélina innan seilingar.

Á ýmsu gekk sem reyndi á verulega á þolgæði, útsjónarsemi og aðlögunarhæfni míns frábæra starfsfólks. Á haustönn voru gefnar út átta reglugerðir um skólastarf sem þurfti að bregðast við á ýmsa vegu. Brautskráning um vorið var lengi í óvissu en tókst vel á endanum því þá máttu 200 manns koma saman. Ég var mjög spennt yfir athöfninni, 26. maí 2020, fyrstu útskriftinni minni, en það er ólýsanlega gefandi og gaman að fá að útskrifa unga fólkið og leggja því lífsreglur áður en það reynir vængina sína fyrir alvöru. Svo var frábært að geta haft veglegt starfsmannapartý í Golfskálanum á Akranesi áður en allir héldu út í sumarið.

Bjartsýn var ég í byrjun haustannar eins og ég er í eðli mínu, en haustönnin reyndist svipuð, því kórónuveiran var enn á sveimi og öflugri ef eitthvað var. Haustið leið hratt með margs konar áskorunum og ótal verkefnum og allt tókst ótrúlega vel í skólastarfinu enda einstaklega gott fólk að vinna í FVA og nemendur gerðu sitt besta undir þessum erfiðu kringumstæðum. Um jólin voru aðstæður ekki eins góðar fyrir brautskráningu og verið höfðu um vorið, ekki máttu fleiri en 25 vera í sama rými svo útskrifað var í tveimur hópum. Það tókst þó vel að mínu viti og í minni embættistíð hafa samtals 112 nemendur útskrifast frá FVA.

Það sem út úr þessu öllu kom hjá okkur í FVA var m.a. þetta: Allir eru tilbúnir til að leggja hart að sér þegar á reynir. Fundir eru nú styttri og árangursríkari. Mikilvægi góðs samstarfsfólks og vinnufélaga er orðið augljósara. Ýmsar reglur voru endurskoðaðar. Nýtt sjónarhorn á vinnu kom fram, unnið er með frumkvæði og lausnir. Upplýsingaflæði er greiðara. Samstaða myndast þrátt fyrir einangrun og fjarvinnu. Bjartsýni og jákvæðni ríkja þrátt fyrir allt.

Sumarfríið okkar 2020 var með öðru sniði en venjulega. Húsbíllinn mátti bíða heima í hlaði nánast allt sumarið því við skötuhjú höfum nú áhuga á meiri fjallamennsku en hann býður upp á. Tjaldbox var fest á þak jeppans og með það þeystum við vestur á firði í byrjun júlí. Einfalt líf, minni matseld og meira frelsi. Við dvöldum m.a. í Breiðuvík, að mestu alein á tjaldstæðinu, sem var dásamlegt. Við erum enn að læra á þennan nýja sið sem hefur kosti og galla umfram húsbílalífið sem við höfum stundað síðan 2005 og notið þægindanna sem það býður upp á. Það er td ekki auðvelt að finna tappatogarann í skottinu á Landcruiser en hann er á vísum stað í húsbílnum. Uppblásið hústjald prófuðum við einnig í sumar og náðum þannig einni reisu með okkar góða vinafólki á Akureyri. Það var algjör lúxus, beddum stillt upp með náttborði á milli og veislumatur eldaður í öll mál. Yndislegt var t.d. í Ásbyrgi þar sem við vorum í tæpa viku og sólin skein allan tímann. Minna varð um hjólreiðar á þessu ári en 2019. Sjósund prófaði ég í fyrsta sinn í haust og líkaði vel. Kannski ofrausn að kalla það sund, frekar dýfu. Fjallgöngur voru nokkrar á árinu, hæst ber auðvitað gangan á Akrafjall með Þuru systur, á Löðmund með Gunnu systur og Gullu frænku og á Glym með samstarfsfólki í FVA.

Við fetuðum nýjar slóðir í útivistinni á árinu. Í Veiðivötn hef ég aldrei viljað fara en lét til leiðast í sumar. Þar gátum við jeppast út um allt (aldrei þó utan vegar) og fórum m.a.s. í Jökulheima sem var stórkostlegt. Einnig kom ég í Sauðlauksdal í fyrsta sinn, á Landeyjasand og í Álftavatn. Við fórum þó ekki eins oft og víða í sumar eins og jafnan áður, m.a. tóku annir viðkomandi vinnunni tíma frá sumarleyfinu. Ég vann líka um sumarið að grein um Oddnýju skáldkonu frá Hóli sem birtist í Andvara í byrjun desember en ég er þó ekki laus við þá góðu konu úr huganum, það er meira sem ég vil gera með sögu hennar. Brynjar missti vinnuna sem photoguide um leið og dró úr ferðamannastraumi til landsins og vann því mikið heima að markaðssetningu ljósmynda sinna í Ameríku og myndvinnslu og þurfti að halda vel á spöðunum. Ekki fórum við út fyrir landsteinana frekar en aðrir þetta árið en planið hafði verið að fara til Perú snemma á vormánuðum. Það bíður betri tíma. En auðvitað fór ég til Þórshafnar eins og á hverju ári, með Sossu minni og áttum við þar góða daga eins og alltaf. Þar bý ég að frændsemi og vináttu til æviloka.

Í ágúst missteig ég mig í berjamó. Hægri fóturinn fór illa út úr þessu, ég var sárkvalin vikum saman og er ekki enn orðin góð. Myndatökur leiddu ekkert í ljós en kírópraktorinn minn bjargað því sem bjargað varð. Af þessu lærði ég að meta þau lífsgæði að geta gengið og hlaupið að vild og sofið án verkja.

Áfram held ég ásamt stallsystrum í ritnefnd að pota inn efni á vefinn skáld.is sem er gagnagrunnur um íslenskar skáldkonur. Einkum hef ég áhuga á þeim sem hafa fallið í gleymsku eða verið hunsaðar af feðraveldinu. Það á kannski einmitt við um mig sjálfa líka, ég komst nefnilega að því á árinu að öndvegis meistararitgerð mín frá 1996 má ekki vera aðgengileg í Skemmunni heldur verður að halda áfram að safna ryki í hillu í Bókhlöðunni, engum til gagns. Og eftir að hafa fjallað um bókmenntir og skrifað ritdóma sleitulaust í tvo áratugi í dagblöð, tímarit, á vef og fyrir útvarp hef ég lagt pennann til hliðar í bili og ég sé ekki að nokkur einasti maður hafi orðið var við það eða sakni þess að lesa mína vönduðu og ígrunduðu ritdóma eða mitt faglegt mat á stöðu íslenskra bókmennta fyrr og nú. Það er skellur, verð ég að viðurkenna!

Framkvæmdir í húsinu settu svip sinn á árið. Staðið hafði til lengi að skipta um eldhúsinnréttingu sem var farin að láta verulega á sjá eftir ca fjörutíu ára dygga þjónustu. Hún var rifin niður í mars og er skemmst frá því að segja að í ágúst var verkinu enn ekki fyllilega lokið. Ísskápur kom ekki til landsins fyrr en í september svo áfram var hokrað í bráðabirgðaeldhúsi. En í desember var aðeins eftir að setja upp aðfellu fyrir ofan skápa og fá hluta af borðplötunni en annað tilbúið. Útkoman er einstaklega fagurt eldhús með þægilegri aðstöðu í hvívetna til margs konar matargerðar. Mikinn lærdóm hef ég dregið af þessu brölti sem nýtist mér í næstu framkvæmdir sem fara vonandi fljótlega í gang!

Inga mín stofnaði eigið heimili með Gesti sínum í Vesturbænum snemma árs 2020 og lauk meistaranámi sínu. Óttar minn hefur blómstrað sl tvö ár, hann býr í Norðurbænum, fer eigin leiðir og hefur kennt mér svo margt. Það besta í heiminum eru börnin manns! Sandra Dögg Brynjarsdóttir flutti til okkar í lok árs og verður hjá okkur um tíma og það er frábært að geta lagt henni lið. Arnþór bróðir hennar býr í Svíþjóð með sinni fjölskyldu og þar vaxa og dafna yndislegu afastrákarnir okkar, Emil Freyr og Kristján Þór.

Það var leitt að geta ekki haft eins mikil samskipti við vini og ættingja og vanalega. Gestrisinn 2020, stúdentsveisla Jóhönnu Sigrúnar systurdóttur minnar, tónleikar Sæunnar Þorsteinsdóttur frænku minnar í Gljúfrasteini og fimmtugsafmæli Ármanns eru viðburðir sem ég náði þó að taka þátt í. Fyrirhugað niðjamót Ásgarðssystkina féll niður, árlegur frænkuhittingur líka, aðventuboðið með systkinabörnum í föðurætt breyttist í zoom-fund. Leshringur sem ég hef verið í árum saman var að mestu óstarfhæfur. Ástvinir kvöddu á árinu, Unnur frænka mín fór alltof snemma. Skúli móðurbróðir minn, Árni Helgason og Angantýr föðurbróðir minn eru nú komnir í aðrar víddir ásamt Hönnu í Hvammi, þeirri gæðakonu og ömmu Óttars.

En tíminn líður hratt og sjaldan er mikið svigrúm til að pæla mikið í hlutunum. Ég gef mér þó alltaf tíma til að íhuga aðeins og þakka fyrir það sem ég hef. Ég er endalaust þakklát fyrir börnin mín og fjölskylduna, umhyggjusömu systur mínar sem eru dásamlegar og þeirra makar og börn, og mögnuðu móður mína sem er eldhress og hraust á 75. aldursári. Og fyrir Brynjar minn sem er mín stoð og stytta í einu og öllu. Og fyrir tækifærin sem ég fæ í lífinu til að láta gott af mér leiða.

Nýtt ár verður áreiðanlega betra en það liðna. Ég er með fullt af verkefnum og hugmyndum sem ég vil sinna og kvíði engu. Takk og bless!

Frábært ferðalag

Ég hef víða farið um landið á frækna húsbílnum okkar stjörnuparsins og jafnan haldið ferðadagbók sem ég birti hér á vefnum. Í breytingum á útliti vefsins fyrir löngu týndi ég þeim og fann þær aldrei aftur. Því var ég glöð að rekast á þessa pdf ferðasögu í möppu í tölvunni í gær og rifja upp dásamlega daga meðan frostið bítur kinn.

Húsbílareisan 2012

New York 2018

40784975_962754867249447_2694152149201321984_n

Í New York er stöðugur straumur alls konar fólks sem sinnir erindum sínum á þönum með kaffimálið sitt og litlar handtöskur, rýnir í símann og þrýstir hvítum heyrnartólum inn í eyrun á sér. Í septemberbyrjun eru allir léttklæddir, hitinn úti er yfir 30 gráður en í búðum og á veitingastöðum er hrollkalt. Hótelherbergið er pínulítið og loftræstingin í gangi allan sólarhringinn, útsýnið yfir í næsta vegg. Allt er dýrt, matur og drykkur á svipuðu verði og á Íslandi þegar skattur og þjórfé er talið með. Og allt kostar sitt, í fótsnyrtingu kostar aukalega að pússa mikið sigg, það kostar meira að fara hærra en 86. hæðir í Empire State, það kostar 4 dollara að leysa út pakka sem geymdur er í lobbýinu og það bætist skattur við allt verð sem gefið er upp.

Central Park iðar af lífi, þar er ekki amalegt að setjast niður með kaffimál og krósant og virða fyrir sér aðra ferðamenn, hlaupara, betlara, barnafólk og bóhema. Bókasafnið við Bryant Park er risastórt og glæsilega hannað, í garðinum þar er Makbeð á fjölunum. Alls staðar í borginni er eitthvað um að vera og raðir myndast við mátunarklefa og kassa í búðum, á söfnum og veitingastöðum. Allir eru glaðir og vinalegir í viðmóti, brosa og heilsa: How are you today?

Söfnin eru frábær, td MOMA, hið ofursmarta Guggenheim og Whitney (ekki Houston). Og stórskemmtilegt var að skoða Tenement Museum við Orchard Street sem hýsir leiguíbúðir frá síðustu áratugum 19. aldar þegar innflytjendur, aðallega Gyðingar frá Austur-Evrópu og Rússlandi, tóku að streyma til lands tækifæranna. 6-8 manns bjuggu í 30 fermetra íbúð, án gass og rafmagns, og íbúðin var jafnframt vinnustaður þar sem 3-4 sátu við klæðskurð, sauma og pressun frá morgni til kvölds.

Á Metropolitan safninu var sýning að nafni Heavenly Bodies sem var stórfengleg. Hún snýst um áhrif kaþólskrar trúar og myndlistar á fatahönnun nútímans. Áhrifamikið og fallegt, tónlistin dásamleg.

Í Guggenheim var yfirlitssýning á verkum svissneska listamannins Alberto Giacometti (d. 1966) sem var gaman að skoða. Einnig var í litlum sal sýning á list ungra asískra nútímalistamanna og þar var frábært vídeóverk eftir Wong Ping (f. 1984); eins konar Tómas Jónsson í Hong Kong.

Í MoMa var sérlega gaman að skoða sýningu á verkum Bodys Izek Kingeles (d. 2015), Bodys. Hann er afrískur listamaður og skúlptúrar hans eru líkön af byggingum, innblásin af afrískri list, friðarást og fjörugu ímyndunarafli.

Alls staðar var góður viðurgjörningur, matur fallegur og bragðgóður, drykkir dásamlegir. Í NY er allt í fjöri og vexti, allt er stórt, dýrt og magnað, amk það sem snýr að ferðamanni. Hún er heimsborg fyrir lengra komna.

Íslandsbréf 1874

Bayard Taylor, 1825-1878 (Brittanica)

Bandarískt skáld, Bayard Taylor að nafni (1825-1878), var meðal erlendra gesta á þjóðhátíð Íslendinga árið 1874. Hann hafði verið á ferðalagi um Egyptaland og var staddur í Bretlandi þegar dagblaðið New York Tribune bað hann að skreppa á hátíðarhöldin og senda fréttir yfir hafið. Hann kom til landsins á gufuskipinu Albion og var Eiríkur Magnússon (1833-1913, bókavörður og þýðandi) honum samferða frá Cambridge. Taylor gaf síðan út ferðabók um reisurnar, Egypt and Iceland in the Year 1874, sem kom út samtímis í New York og London 1875.

Tómas Guðmundsson, skáld, leitaði lengi að bók Taylors til þýðingar í fornbókaverslunum í Englandi og víðar en árangurslaust þar sem hún er mjög sjaldgæf. Honum tókst loks að fá hana góðfúslega lánaða hjá Þórði Björnssyni, sakadómara „sem sennilega á stærra safn ferðarita um Ísland en nokkur annar“. Íslandsbréf 1874 kom út hjá Almenna bókafélaginu 1963 og ritaði Tómas greinargóðan formála og segir þar m.a.:

Samt ætla ég, að sumar þær þjóðlífsmyndir, sem þar er brugðið upp, varpi allskírri birtu yfir ævikjör og umkomuleysi fólksins á þessum tíma, sem nú er flestum okkar horfinn … Og þá er það líka nokkurs vert, að hér kynnast menn mjög geðfelldum og drengilegum höfundi, sem fjallar um menn og málefni af óvenjuglöggum skilningi og ríkri samúð (10).

Rakst á þessa bók í dag í hillu og sökkti mér í hana. Bók úr safni föður míns og/eða afa sem báðir voru ástríðufullir bókasafnarar, unnu þjóðlegum fróðleik, hagmæltir heiðursmenn.

Nú er hægt að lesa bók Taylors á rafrænu arkívi.

Guðdómlegt í Guatemala

Síðasti dagur í litla indjánaþorpinu San Marcos, í bili. Þrjár vikur flugu svo hratt. Dvölin hér í Guatemala hefur verið ævintýri frá upphafi til enda. Ég hef kynnst svo mörgu framandi og spennandi, hitt fullt af áhugaverðu og glöðu fólki og lært svo margt. M.a. fékk ég kakó hjá gúrúnum Keith Wilson, kynntist geimverum hjá Dante hinum hláturmilda, fékk nudd og Ayurvedakynningu hjá Mariell sem er læknir og ljósberi, lærði um Love Center hjá Dennisson (76) sem er léttklikkaður og síðast en ekki síst fór ég í 3ja klst dáleiðslu hjá vinkonu minni, Tamilu, þar sem fornar syndir voru hreinsaðar út til að skapa pláss fyrir nýja strauma. Ekkert verður eins og áður. Töfrar þessa staðar eru margslungnir og duna í blóðinu þangað til næst.

Hér má sjá brot af myndum. Nánar á Instagram, steinunninga, #guatemalaferðin

27394775_811734865684782_113117715_n 27394038_811735045684764_1229254582_o 27268042_811735725684696_1534982640_o (1) 27266059_811735762351359_305052725_o 27267111_811736115684657_950418684_o 27335865_811736125684656_374623763_o 27330298_811736362351299_2083112724_o 27267098_811736372351298_1353045752_o 27335040_811736435684625_1675371867_o 27398062_811736459017956_251969886_o 27266063_811736649017937_873442980_o 27267004_811736665684602_738651709_o 27336040_811736832351252_330856180_o 27267999_811736915684577_1645281540_o 27267887_811737215684547_958455434_o 27398014_811737332351202_293782818_o 27152678_811737545684514_1870591037_n 27157365_811737962351139_1044250928_n